Kada dobiju prvo dijete, roditelje zna da uplaši udubljenje na bebinoj glavi, pa se u panici raspituju šta nije u redu i šta da rade.
Fontanele, kako se zovu ova normalna meka udubljenja na glavi novorođenčeta i odojčeta, čine prostor između kostiju lobanje koje još nisu srasle. Široke su i duboke od jednog do dva centimetra.
Fontanela nastaje zato što se tokom trudnoće kosti lobanje razvijaju odvojeno, a ne kao jedna kost. Nalik su slagalici sastavljenoj od nekoliko kostiju koje se vremenom približavaju i spajaju.
– Neke kosti se spajaju prije, a neke nakon rođenja djeteta, čime se omogućava nesmetan rast mozga bebe. Zahvaljujući slobodnim prostorima fontanela, moguć je ubrzan rast mozga, koji se dešava u prvoj godini života.
Manja fontanela nalazi se sa zadnje strane glave, počinje da se zatvara već oko drugog mjeseca i do četvrtog mjeseca bi trebalo potpuno da nestane zbog fuzije kostiju. Veća je prednja fontanela koja se nalazi s prednje strane glave i koja se zatvara između devetog mjeseca i druge godine, ali je uobičajeno vreme zatvaranja između 12. i 14. mjeseca života – objašnjava dr Nevenka Raketić, pedijatar i načelnica Pedijatrijske službe u Domu zdravlja „Jedro“.
U prostoru fontanele bebin mozak nije bez zaštite, jer ga pokriva jaka, fibrozna membrana. Zbog toga je djetetova glava otporna na dodir i pritisak. Kosa na tom dijelu može da se pere i češlja bez opasnosti da će se beba povrijediti.
Uvučena fontanela može da bude znak dehidritacije.
Nema potrebe za zabrinutost jer ni na koji način nećete povrediti bebu tokom uobičajene njege. Čak i starija braća i sestre u ponekad malo grubljim igrama sa pridošlicom ne mogu da oštete tu čvrstu membranu.
Ne dozvolite da vaš neopravdani strah utiče na brigu oko bebe jer vas može učiniti nervoznim bez potrebe!
Evo nekih vaznih smjernica za mlade mame i tate:
*Fontanela je UVUČENA kada je djete dehidrirano (ima nedovoljnu količinu tečnosti u organizmu) - bilo zbog nedovoljnog unosa, bilo zbog preteranog gubitka tečnosti (putem znojenja, proliva, povraćanja, preobimnog mokrenja i dr.).
Veličina fontanele u ranom uzrastu ne utiče na vrijeme njenog zatvaranja. Važno je znati da glava raste i poslije zatvaranja fontanela, jer pod normalnim uslovima šavovi između lobanjskih kostiju sasvim zarastaju tek sa 12 godina, a potpuna koštana fuzija (stapanje svih kostiju svoda lobanje u jednu) se odvija u trećoj deceniji života.