Soor je gljivična infekcija usne duplje koja je česta kod novorođenčeta i mlađeg odojčeta. Promjene se javljaju na toplim i vlažnim područjima bebinih usta (sluzokoži jezika, nepca, usne duplje) i na majčinim bradavicama. Do infekcije može doći na porođaju (pri prolasku bebe kroz porođajne puteve), za vrijeme hranjenja ili pojenja djeteta nečistim priborom… Djeca koja su primala antibiotike mnogo su podložnija pojavi soor-a. Takođe, gljivice počinju da se razmnožavaju uslijed: pada imuniteta, nedostatka nekih vitamina i minerala, koji su česti kod žena posle porođaja. Zatim, trudnoća sama po sebi može prouzrokovati pojavu i širenje gljivica.
Simptomi kod bebe
Bebe otežano sisaju, nekada povraćaju, odbijaju hranu i dojku. Bijele naslage na jeziku i u usnoj duplji se ne mogu skinuti lako, brisanjem, već se moraju sastrugati. Može se javiti i pelenski osip, jer gljivica kroz usta i organe za varenje na kraju dođu i do tog dijela tijela preko sistema za varenje.
Zatim, od simptoma je često prisutno i coktanje za vreme dojenja. Čuje se neki coktajući, kliktajući zvuk dok beba sisa, a ranije ga nije bilo. Bebu soor može da boli i da zato odbija sisanje, ili da sisa nepravilno i ne uzima dovoljnu količinu mlijeka.
Simptomi kod mame
Simptomi kod mame se razlikuju od žene do žene, nisu uvijek isti, mijenjaju se, ili ih uopšte ne mora biti, ali ako beba ima soor, i mama ga vjerovatno ima u manjoj ili većoj mjeri.
Simptomi soora kod mame mogu biti: probadajući bol u bradavicama za vreme i posle podoja, koji ne prestaje ni posle promjene položaja za dojenje, a do tada je sve bilo u redu. Probadajući bol u dojci, slično kao bockanje iglicama, razlikuje se od refleksa otpuštanja mlijeka jer je prisutno većinu vremena a ne samo u momentu kada se pokrene refleks izlaska mlijeka. Peckanje, crvenilo, sjajne bradavice koje se ljuskaju, komadići naslaga slični peruti, kao i moguća vaginalna infekcija.
Dijagnoza se postavlja pregledom djeteta i dojke.
Važno je na vreme dijagnostikovati infekciju i početi sa terapijom, jer kod neliječenih beba infekcija se može proširiti.
Terapija
Kada se kod bebe posumnja na soor, ali nikako na svoju ruku već u dogovoru sa pedijatrom, počinje se terapija jednim od oralnih antigljivičnih lijekova (Daktanol gel ili Nistatin kapi).
Daktanol oralni gel se upotrebljava najčešće 4 puta na dan nakon podoja i nanosi se u isto vrijeme na obje dojke tj areole i bradavice kod majke i na bebin jezik. Na bebin jezik se nanosi čistim prstom, ne cuclom, i to tako da se predviđena doza podijeli u par manjih dijelova pa se namaže bebin jezik. Gel je ljepljiv pa se ne smije stavljati više odjednom već po malo dok se ne stavi cijela doza. Obavezno je redovno nanošenje na dojke i jezik svo vrijeme dok traje terapija.
Terapija najčešće traje 7-10 dana i ne prekida se kada nestanu simptomi, jer oni znaju brzo da se izgube već se ispoštuje cijela procedura.
U slučajevima kada dijete na jeziku ima velike naslage tada se koristi i fizičko čišćenje bebinog jezika prije nanošenja gela. Ovo čišćenje je dovoljno raditi i jednom na dan, uz naravno korišćenje terapije kako je predviđeno.
Jezik se čisti tako što se napravi rastvor sode bikarbone, jedna ravna kašičica kuhinjske sode bikarbone na 1dcl prokuhane i ohlađene vode. Na prst namotati gazu, umočiti u rastvor i jednim potezom preći preko bebinog jezika od korijena ka vrhu. Naravno treba malo vremena i spretnosti da se savlada ovaj potez, a najlakše je ako beba plače pa kada jako otvori usta jednostavno bez nervoze preći gazom preko jezika u jednom potezu. Ovako se skinu najveće naslage. Čišćenje se radi nekih pola sata do sat prije podoja, a gel se nanosi nakon podoja.
Sterilišite bebine igračke i cucle, perite bebi ruke ako sisa prst, često mijenjajte grudnjake i koristite samo pamučne, jastučiće za grudnjake mijenjajte čim se nakvase. Ne perite bradavice često, koristite samo vodu, ne koristite sapun, gelove, ulja, dezodoranse, kreme i masti na bradavicama. Otkuhavajte peškire, posteljinu i donje rublje.
Ne mažite bradavice svojim mlijekom sve dok se stanje ne sredi, često luftirajte grudi. Neka vam se bradavice suše na vazduhu nakon podoja.
Napisala: Tereza Miljković
vr. savetnica za dojenje
urednica sajta www.superbeba.com
